Sunday, 3 April 2016


هیاهو در برابر تصمیم قاضی
مبنی بر برائت ژیان قمیشی در تهاجم جنسی

گفت و گو ی مهین میلانی  با مژده شهریاری وکیل دادگستری در ونکوور


مهین میلانی
http://vancouverbidar.blogspot.ca/ 

   16  ماه پیش از این، تعدادی از زنانی که با ژیان قمیشی - مجری و اداره کننده ی محبوب و کارآمد برنامه ی بسیار پرطرفدار Q  در سی بی سی کانادا و گالاهای این تلویزیون و به قولی آمباسادور این کوپوریشن  - روابط کینکی سکس (سکس خشن) برقرار کرده بودند، شکایت به دادگاه می برند مبنی بر اینکه ژیان قمیشی بر آنها تهاجم سکسی روا داشته است.

ژیان قمیشی در فیس بوک خود می گوید که رفتارهای خشنی که با پارتنر هایش داشته بر مبنای توافق بوده است.

زن ها و رسانه ها و سی بی سی پافشاری می کنند و ژیان قمیشی یکی از ماهرترین وکلا را "ماری هنین"  برای دفاع از خود استخدام می کند. این وکیل از اولین روز دادگاه پس از صحبت با زنان شاکی و با در دست داشتن مدارک لازم اعلان می کند که ژیان قمیشی بی گناه از دادگاه بیرون خواهد آمد، علی رغم فضایی که کاملأ برعلیه موکل او در کانادا ایجاد شده بود

ژیان قمیشی از کار برکنار می شود و پاسپورتش را مصادره می کنند. از زندان با پرداخت  100000 دلار بیرون می آید و فقط اجازه دارد در خانه ی مادرش اقامت کند.

در این مدت بارها دادگاه به بررسی شکایت همه ی زنانی که مدعی بودند مورد تهاجم سکسی ژیان قمیشی قرار گرفته اند می پردازد و به طرفین این امکان را می دهد که شواهد و مدارک لازم را فراهم آورند.

زنان شاکی نیز وکلای خود را دارند و حتی از جانب دولت اونتاریو مبالغی برای آنها در نظر گرفته می شود برای جمع آوری منابع لازم در تأیید ادعای خود.

دادگاه در تاریخ 24 مارچ 2016 بالاخره تصمیم نهائی خود را در رابطه با چندین اتهام تهاجم جنسی اعلام می کند مبنی بر برائت ژیان قمیشی از تمامی شکایت های زنان. از آنجا که هیچ مدرکی و عکس و شاهد سومی وجود ندارد، دادرسی بر مبنای سخنان زنان شاکی پیش می رود و وکیل و دادستان با پرسش از آنان حول صحبت هایی که کرده بودند دادرسی را پیش می برند.

زنان شاکی اطلاعات لازم را هنگام صحبت با رسانه ها، هنگام بازجوئی پلیس و در دادگاه ارائه نکردند و این سبب شد که حرف هایی که در مورد تهاجم های جنسی از جانب ژیان قمیشی مطرح کرده بودند بی اعتبار اعلام شود.

بسیاری از وکلای کانادا از تصمیم قاضی به عنوان یک تصمیم بسیار خوب یاد کردند و معتقدند که سیستم دادگستری جنائی بسیار کامل عمل کرده است .

در عین حال معترضین فمینیست در خیابان های کانادا معتقد هستند که وکیل قمیشی به زنان خیانت کرده و تصمیم قاضی ناعادلانه بوده است. و در ارتباطات جمعی توئیتر و فیس بوک و غیره، مخالفین تصمیم دادگاه قاضی را پیرمردی خوانده اند با صفات شرمنده، زن ستیز، کینه جو، قربانی ستیز، بی اطلاع، ستمگر، تهوع آور و یک مرد سفید پوست که نفسش از جای گرم بلند می شود.
 
بدین مناسبت گفت و گویی دارم با مژده شهریاری، وکیل دادگستری در ونکوور. 

مژده شهریاری مدتی در مقام قضاوت در امور پناهندگی و مهاجرت نیز مشغول به کار بوده است. وی جایزه ی بهترین کارگردانی فیلم کوتاه در فستیوال فیلم مونتانا در سال 1995 به نام  “  لطفا نمک”  را از آن خود ساخت. مژده شهریاری بینانگزار و طراح " رقص آتش" نیز هست. او سخنرانی های بسیاری در ونکوور داشته و به مناسبت های مختلف مقالاتی در نشریات فارسی زبان نوشته است.

ذکر فعالیت های متعدد مژده شهریاری از این نظر اهمیت دارد که توانائی های او در زمینه های گوناگون هنری، فرهنگی و اجتماعی علاوه بر شغل وکالت که به طور دائم او را با افراد متفاوت و مسائل مختلف روبرو می سازد و هم چنین آشنائی وی با سیستم حقوقی کانادا، می تواند بسیار کمک کند تا پدیده ها را از جنبه های گوناگون بررسی نماید و تنها به موارد مطرح در سطح یا پیش داوری ها خود را محدود ننماید.

هیاهویی که ایجاد شده ربطی به موضوع نداره

مهین میلانی: ماجرای قمیشی را چگونه می بینید؟

مژده شهریاری:

به نظر من هیاهویی که الان ایجاد شده ربطی به موضوع نداره. یعنی اینکه خشونت علیه زنان توی جامعه زیاد هست و امکانات هم برای اکثر زنان وجود نداره که بتونند با خشونت مقابله کنند، چاره سازی کنند، دادرسی کنند. این مقوله رو من قبول دارم. ولی این دادگاه با شواهدی که من از بیرون می بینم - طبیعتأ من از همه ی موضوعاتش اطلاع ندارم - انتخاب خیلی بدی بوده برای پرچمدار شدن در رابطه با کسانی که می خوان در مورد مسائل خشونت علیه زنان سر و صدا کنند و خواستار تغییر و تحول در جامعه هستند. با هم چفت نیستند. حالا چرا. دلیل اصلیش اینه که این جوری که از توی دادگاه دراومد، سه تا زنی که از ژیان قمیشی شکایت کرده بودند هر سه تاشون دروغ گفته بودند. و دروغ گفتنشون نه فقط به رسانه ها و ارتباطات جمعی و تلویزیون ها و غیره، بلکه همین طور به پلیس وقتی شکایت کردند دروغ گفته بودن و فقط بخش هایی از وقایع رو که خودشون برای محکوم کردن ژیان قمیشی دست چین کرده بودند اعلام کردند. به وکیل دولت که باید پرونده رو ببره به دادگاه و ازش دفاع کنه، به او نیز دروغ گفتند. این کلمه رو هم من همین جوری الکی نمی اندازم. این چیزیه که ثابت شده و خودشون هم هیچ کدوم در این رابطه حرفی ندارند بزنند. چون بعد از دادگاه شما حتما در جریان بودین، باز مصاحبه ها ادامه داره. و هیچ کدومشون نتونستن توضیح بدن که برای چی یک بخشی از رفتار خودشون رو، تماس های خودشون رو در موقع شکایت اطلاع ندادن.

مبنای دادگاه بر اینست که پایه و اساس شکایت مشخص شود

و در نتیجه می رسیم به اینجا که یک صحبتی که من الان می شنوم اینه که "ما کسانی رو که مورد تهاجم جنسی قرار گرفتند باور می کنیم." خوب این سئوال پیش میاد که این یعنی چی. یعنی هرکسی که اومد جلو نسبت به هرکسی شکایتی کرد اگر محتوای این شکایت جنبه ی جنسی و خشونت جنسی داشت یعنی دیگه کار همون جا باید تموم بشه؟ این به نظر من اصولأ قابل تفکر نیست. یعنی انقدر پرت و پلاست که بعضی وقت ها شک می کنم افرادی که این حرف رو می زنند خودشون متوجه هستند که دارند چی می گن یا نه. چطوری می شه امکان دروغ گفتن  رو انکار کرد و آن هم بر پایه ی ایدئولوژی فرد. تمام مبنای قانون و دادگاه براینست که شما پروسه ای ایجاد کنید که اگر کسی شکایتی داره توی اون پروسه معلوم بشه که حق داره نسبت به اون شخص شکایت کنه و شکایتش پایه و اساسی داره یا نه. به ویژه زمانی که شکایت به دادگاه های جنایی مربوط می شه اعتبار حرف های شاکی می تونه تعیین کننده باشه.

حالا می خواد مسئله دزدی باشه، می خواد خشونت معمولی باشه، خشونت جنسی باشه؛ هرچه می خواد باشه. یعنی این تفاوت رو ایجاد کردن فقط بر اساس خشونت جنسی، و اون هم فقط به نظر می رسه برای زنان، یک توهینه به زنان. یعنی ما یک کاتگوری خاص عجیب و غریبی داریم به نام زنان، انقدر نازک نارنجی هستیم که سئوال اصلأ نباید ازمون بشه. این کاملأ غیر منطقی است که بگوئیم هر موقع هر زنی به یک مرد اتهام تهاجم جنسی زد باید حرفشو دربست باور کنیم و متهم را چون مرد است بدون دادرسی در جا محکوم کنیم.
 
تصمیم قاضی: کاملأ منطقی و کاملأ درست

حالا در رابطه با پرونده ی ژیان قمیشی هم نمیشه این رو خواست که هرزنی اومد جلو و گفتش که ژیان قمیشی با من تهاجم جنسی داشته، دربسط دولت و پلیس و دادگاه و قاضی و همه بگن خوب همینه دیگه. درسته. و طرف رو بیاندازند زندان. این یک توقع عجیب و غریبیه به نظر من. در نتیجه من فکر می کنم که این دادگاه نشون داد که اگر آدم منطقی نگاه کنه به این نتیجه می رسه که نمیشه بدون دونستن کامل حقایق، بدون دادرسی درست و کامل، قضاوت کرد که یک شخص مجرم هست یا نه، و اکثریت افراد، خود سی بی سی و مراجع دیگه همه در واقع ژیان قمیشی رو بدون دادرسی محکوم کردند. و شاید برای همینه که انقدر سخته قبولش که دادگاه نتیجه ی دیگری گرفت. به جای اینکه بپذیریم شاید اشتباه کردیم توی این قضاوت، حمله می شه به قاضی و به وکیل ژیان قمیشی که کارش رو انجام داده، که به نظر من کار خارق العاده ای نکرده. این ایمیل ها وجود داشته، اون عکس وجود داشته. اون که نرفته اونا رو بسازه که شما دارین به اون حمله می کنین. چیزایی بوده که وجود داشته. چیزایی رو که وجود داشته و شما پنهان کردین. آورده در اختیار دادگاه گذاشته. به جای پریدن به اون باید یک خورده فکر کرد که خوب هیچ موقع در رابطه با هیچ کس نباید پیش داوری کرد. این شانس رو باید هرانسانی در مقابل هرجرمی، فرق نمی کنه این جرم چیه، داشته باشه از خودش دفاع کنه.

و این پروسه ای بود که انجام شد. من به عنوان یک وکیل - البته وکیل امور جنایی نیستم - ولی نتیجه ی دادگاه رو که الان جلومه می خونم، به نظرم تصمیم کاملأ منطقی و کاملأ درست میاد. یعنی جای هیچ تردیدی برای من باقی نمی گذاره که ژیان قمیشی نمی بایست محکوم می شده در رابطه با شکایت های این سه زن. ظاهرأ یک شاکی و ماجرای دیگری هم هست که هنوز دادگاهش تشکیل نشده. در آن مورد پیشاپیش نظر نمی دم. شاید اون شاکی محق باشه.  شخصیت ژیان رو هم من نه تأیید می کنم، راستش به من ربطی نداره... و شاید به نظر خیلی ها با این ارتباط هایی که داشته آدم بدی بیاد. به اونش هم من کاری ندارم. این ها یک مسائل جداگانه است. شکلش هم هرجوری بوده، حالا گلو گرفته، سیلی زده، اینا راستش به من و شما ربطی نداره که شکلش چی بوده. آیا این خواسته ی دو طرف بوده این ارتباط یا اینکه به زور کسی رو کتک زده و این بدون توافق دو طرف انجام شده؟

نظر قاضی رو اگر بخونیم نشون داده شده که اتهامات بی اعتبار بوده. خودشون برای خودشون تصمیم گرفتند که خوب این قسمت واقعیت رو می گیم، اینها رو نمی گیم. چرا؟ چون می خواهیم ژیان قمیشی محکوم بشه دیگه. و در نتیجه چطوری می شه تعیین کرد که بقیه ی حرف هاشون هم چقدر واقعیت داره و چقدر نداره و براساس اون چیزی که روبروی دادگاه بوده، جلوی قاضی بوده، تصمیم کاملأ قابل پشتیبانیه و من واقعأ متاسفم که این گروه های فمینیستی الان برخوردشون یک هیاهوئیه که باز تأیید می کنم، ربطی به، یعنی این دادگاه نمی تونه مضمون این هیاهو رو پشتیبانی کنه.
 
 
هیچ مجرمی رو نمی تونی مجبور کنی شهادت بده

مهین میلانی: در میان حرف هایی که از معترضین به تصمیم دادگاه خیلی شنیده می شد، یکی این بود که چرا بیشتر زنان را زیر سئوال قرار دادید؟ پاسخ شما به این سئوال چیست؟

مژده شهریاری:

خوب ببینید این یک اصل بسیار پایه ای قوانین جنائی کاناداست که برای همه هست. هیچ مجرمی رو، مجرمی که به دادگاه می ره، شما نمی تونی مجبور کنی که شهادت بده. چرا؟ دلیلش خیلی مشخصه. دلیلش اینه که اونه که الان زندگیش زیر سئواله که چی قراره به سرش بیاد. ممکنه بیافته زندان... شما دقت کنین اگر برای این جرائم محکوم می شد، برای مثال اگر یک وکیل بی دست و پائی داشت، یا به هردلیلی، اگر این مدارک رو ژیان قمیشی اصلأ نگه نداشته بود، این مسائل معلوم نمی شد و برای سه جرم تهاجم جنسی و یک جرم خفه کردن محکوم می شد. سال های سال توی زندان می موند. در نتیجه آزادی یک شخص، تمام زندگی یک شخص زیر سئواله. و این رو قانون در اینجا تعیین کرده و در مورد همه هم صدق می کنه که کسی رو در یک دادگاه جنائی مجبور نمی تونند بکنند که شهادت بده تا از شهادتش علیه خودش استفاده بشه. اون کسی که شکایت کرده چنین خطری متوجهش نیست. اون داره می گه که این اتفاق برام افتاده، میام به پلیس شکایت می کنم، می خوام که دولت این رو دنبال کنه. بر پایه ی اتهاماتی که شاکی زده (در این مورد سه شاکی) در واقع کل دولت شخص رو به دادگاه می کشه و در نتیجه یک فرد متهم در مقابل قدرت دولت قرار می گیره.

مهین میلانی: تمام شهرت و زندگی و همه چیزش زیر سئوال رفته

مژده شهریاری: همه چیز. شما نگاه کنید با اینکه دادگاه رو "بند به بند" برده، ولی شهرتش که برنگشته. هنوز همون حرف ها داره ادامه پیدا می کنه. شاید یک بخش کوچکی از اجتماع به این نتیجه رسیده باشند که خوب مجرم نبوده، ولی می بینیم که ژیان قمیشی هرگز به زندگی عادی خودش نمی تونه برگرده.

هرکسی که می ره دادگاه که گناهکار نیست

و باید این فکر رو کرد که هرکسی که می ره دادگاه که گناهکار نیست. تازه با این همه مواد حفاظتی که قانون گذاشته، با این حال گاه می شنویم، می بینیم که کسی که بی گناه بوده، محکوم شده. سال ها توی زندان بوده. 20 سال، 25 سال، 30 سال تا معلوم شده اشتباه شده. خوب این خیلی بهای زیادیه. در نتیجه قانون باید همین جور باشه که امکان این اتفاق رو کم کنه. و اگر این اشخاصی که شکایت کردند دارند حقیقت رو می گن، نیازی نیست که بخواد شهادت آنها با شهادت متهم مقایسه بشه. این رو باید یادآوری کرد که دادگاه کاری به گذشته ی هیچ کدوم از این شاکی ها نداشته. این هم یکی از اون شایعاتیه که گاه من می شنوم که چرا راجع به گذشته ی آن ها سئوال می شه. خیر. هیچ کدوم اینا نبوده. من الان نتیجه ی دادگاه جلومه. از اول تا آخرش رو خوندم. هیچ صحبتی راجع به این نیست که مثلأ شخص ایکس که شکایت کرده، خودش با آدم های مختلف ارتباط داره و... اصلأ کسی سراغ این چیزها نرفته. شما میگین که این اتفاق افتاده، و من دیگه بعد از این اتفاق اصلأ نمی خواستم ژیان قمیشی رو، نمی خواستم قیافه اش رو حتی توی برنامه هاش ببیینم. تراما داشتم. این... این...این...در همین رابطه از شما سئوال شده. بعد معلوم شده شما که این حرف ها رو می زنی مدتی بعد براش ایمیل می فرستی و ازش می خوای که ارتباط رو باهات ادامه بده. توی ایمیلت خیلی مشخصه که جنبه ی جنسی داره. طبیعیه که این سئوالات از اشخاص بشه وبه جز این اگر باشه همه در خطریم. همه ی اونایی که میان این حرف ها رو می زنن، ازکجا می دونن یک روز در زندگی خودشون متهم به چیزی نشن. باید آدم این رو در نظر بگیره و باید به همه این امکان داده بشه که بتونن از خودشون دفاع کنن به شکل صحیحش و اون تیم وکیل مدافعه که تشخیص می ده به نفع هست متهم شهادت بدهد یا نه. در این مورد نیازی نبود. اصلأ نیازی نبود که ژیان قمیشی شهادت بده چون اعتبار وصحت حرف هایی که علیه او زده شده بود کاملأ زیر سئوال رفت.

 
مهین میلانی: فکر نمی کنید این اعتراضات بخشی به علت اینست که جنس خشونتی که در مورد محاکمه ی ژیان قمیشی از آن شکایت شده است متفاوت بوده و بسیاری از مردم به طور دقیق نمی دانند که از کدام نوع خشونت صحبت می شود؟ زیرا خشونت در ارتباط با سکس خشنی بوده که می بایست مورد توافق طرفین باشد. و می دانید که در این نوع سکس طرفین توافق می کنند که یکدیگر را کتک بزنند، دست و پای همدیگر را می بندند و از وسایل گوناگون برای آزار یکدیگر استفاده می کنند برای برقراری ارتباط جنسی.

مژده شهریاری:

صد در صد این هم یک بخشی از آن هست. ولی فکر می کنم که خیلی سطحی تر از این حرف هاست. وقتی حرف هایی رو که زده می شه می شنوم، انگار آدم ها به محتوا و به واقعیت کاری ندارند. یک شعاری هست که باید گفته بشه، یک هدفی هست، حالا واقعیت هم یک خورده قر و قاطی بشه که ما به اون هدف برسیم، که جامعه از نظر این افراد برای کسانی که ستم جنسی بهشون وارد شده، یا خشونت جنسی بهشون وارد شده بهتر بشه، هیچ عیبی نداره.

ولی حرف شما کاملأ درسته. و بازهمه ی اینا از نظر قانونی بر می گرده به رضایت دو طرف. خواسته ی دو طرف. خوشبختانه جمهوری اسلامی نیست اینجا که بخواد دولت تعیین کنه برای افراد بالغ چه جوری می تونن با هم ارتباط جنسی داشته باشن. تا زمانی که هردو نفر خواسته باشن، توافق کرده باشن، با زور و فشار نباشه به کسی ربطی نداره. و درسته ژیان قمیشی قبل از اینکه این زن ها برن شکایت بکنن، خودش توی فیس بوکش نوشت که قراره یک اتفاقاتی بیفته. خودش فهمیده بود که یکی دو نفر از دوست دخترهای قدیمی اش می خوان یک حرف هایی بزنن. حالا گفته بود سر مسائل شخصی. من اونارم نمی دونم. ولی خودش گفته بود اهل ارتباطات جنسی هست که خیلی با استانداردهای آدم های معمولی ممکنه جور نباشه. سکس خشن. ولی گفته اینا همه با توافق کسانی بوده که باهاشون ارتباط جنسی داشته. و حداقل در مورد این سه نفر نتیجه ی این دادگاه اینه که نتونستن ثابت کنن غیر از این بوده.

یک نکته ی دیگه هم که خوبه آدم بهش فکر کنه اینه که این امکان هم هست که فرض کنین یک شخصی توی یک شرایطی توافق کرده نسبت به یک نوع ارتباطی بعد پشیمون شده. و خودش اذیت شده، گیج شده، یا اینکه چون این سروصدا ها شده بعد فکر کرده اِه خوب این همچین هم جالب نبوده که من اینجوری با یک کسی ارتباط داشتم، اینهم ممکنه. یعنی ممکنه که این افراد تو اون شرایط جور دیگه ای مسئله رو دیده بودند، الان جور دیگه ای. ولی با این تغییر شما نمی تونی عطف به ماسبق کنی و یک کسی رو محکوم کنی. اون دیگه می ره تو مسائل اجتماعی، تو مسائل روانی، و البته حمایت لازمه. همه ی اینا درسته. شاید لازم باشه که این توافق کردن خیلی مشخص و حتی در مواردی که خیلی نرماتیو نیست کتبأ باشه.

مهین میلانی: در حال حاضر خیلی افراد در این نوع ارتباط قرار داد می نویسند. تمام بندهاش رو قید می کنند و در صورت تخطی می توانند شاکی باشند. حتی می توانند قید کنند که در حین ارتباط اگر یکی از طرفین خواست توقف کند با کلام یا با علامت هایی به پارتنرش بگوید و او موظف است چنین کند.

مژده شهریاری:

خوب یک طیفی از انسان ها هستند که ممکنه فکر کنند اینا مشکل روانی دارند، به قول شما راهش همینه که قرارداد بنویسند. مطمئنم که ژیان قمیشی هم پشیمونه که چرا کتبأ توافق نامه نگرفته.

مهین میلانی: اگه بود که رو می شد

مژده شهریاری:

آره دیگه. اگه بود که به اینجا نمی رسید. شفاهی بوده هرچی که بوده. به بقیه هم ربطی نداره که آدم چگونه ارتباط داره.

 
مهین میلانی: یک کسی درفیس بوک بحث می کرد که خوب خیلی چیزها را خیلی ها توافق می کنند، آیا باید دید توافق برسر این چیزها درست است، مثل مقنعه سرکردن زن های مسلمان می ماند که بعضی از آنها می گویند ما خودمان قبول کرده ایم ولی آیا در اساس این درست است؟
 
مژده شهریاری:

خوب این ها بحث های روانی و اجتماعی هست که می تواند جای خودش را داشته باشد. من نمی تونم بگم که در این زمینه صاحب نظر هستم. ولی این رو می دونم که رل هایی که بازی می شه تو این نوع مسائل، تو این ارتباط، عمومأ همیشه زن نیست که مورد کتک قرار می گیره. مواردی هست. خیلی وقت ها از اون وریه. یعنی این مقایسه با زنی که چادریه خیلی درست نیست. چون می تونه زن باشه که خشونت می کنه، هرطرفش می تونه مرد یا زن باشه، هر دو جورش هست. حالا اگر بخواهیم اون جوری نگاه کنیم همه ی ارتباطات باید بره زیر سئوال چون روابط اجتماعی یک روابط سالم و مساوی نیست. از کجا معلوم اون ارتباط "کاملأ"  رمانتیک خیلی طبیعیه. کی می خواد این رو تعیین بکنه؟ از کجا معلوم. اون دیگه کار قاضی و سیستم حقوقی هست که باید تعیین کنه یک جرمی اینجا ایجاد شده. این افراد ادغام درد فیزیکی با سکس رو دوست دارند و شاید برای آنها رابطه ی "نرمال" و "رمانتیک" عجیبه. به هرحال این ها مقولات اجتماعی و روانی است و تنها اگر همراه با توافق نباشه پای قانون به میان کشیده می شه.
گریبان خودتون رو هم یک روز می تونه بگیره

چه سیستم دیگه ای رو این افراد پیشنهاد می کنند

مهین میلانی: در برخی چپ ها، چه ایرانی ها و چه غیر ایرانی ها یک نوع برخورد وجود دارد که اجازه ی دیدن مسائل به صورتی دیگر را نمی دهد. علت در آن است که برفرض معتقد هستند که سیستم ها در جوامع موجود در اساس حرکت های غلطی نسبت به اقشار مختلف ازجمله نسبت به زنان دارند، لذا بدون اینکه برخورد مشخص با مسئله بکنند، از پیش آن را زیر سئوال می برند.

مژده شهریاری:

همون جوری که خودت می گی تصمیم گیری ها سیاسی شده. می گویند سیستم قضائی سیستم بدی است، ضد زن هست، یک تصمیم گیری هایی شده که وارد آن نمی شویم. حالا این که آیا سیستم قضایی در غرب سیستم درستی است یا غلط وارد آن نمی شویم. بعد بر اون اساس شما می خواهید در مورد افراد و یک پرونده ی مشخص تصمیم گیری کنید. من فقط به این افراد این رو می گم. چون تو کار حقوقی ام این رو می بینم. گریبان خودتون رو هم یک روز می تونه بگیره. هیچ وقت آدم نمی تونه تو اجتماع مطمئن بشه که هیچ اتهامی بهش نزنند. این رو همیشه باید بهش دقت کرد. الان هرچی بخواد آدم می تونه بره به ژیان قمیشی بگه، ولی اینکه خودش هیچ گاه دچار اتهام نمی شه، این ساده نگریه. حالا اون افراد احتمالأ می گن خوب مژده شهریاری هم آغشته ی این سیستم هست که این حرف ها رو می زنه. چه سیستم دیگه ای رو این افراد پیشنهاد می کنند، پیشنهاد می کنند که هرکس اگر بهش اتهام مسائل "ضدزن" زده شد مستقیم روانه ی زندان بشه؟ این رو پیشنهاد می کنیم؟ پیشنهاد چیه، یک ذره باید به این ها فکر کرد. همین جوری گفتنش شاید شعارهای جالبی باشه. مسائل اجتماعی جای خودش رو داره. من این اعتقاد رو دارم که مسئله ی زنان در جامعه حل نشده. شیفت کرده. ولی راه حل این نیست. البته هنوز باید تلاش کرد تا ما زن ها بتونیم محکم بایستیم و به ارتباطی که نمی خواهیم تن در ندهیم.

مهین میلانی: تو کشورهای غربی که می شه این کار رو کرد.

مژده شهریاری:

بله. تو اون مملکت ها و در خاورمیانه که کلا داستانش فرق می کند. اینجا که می تونی بگی. ولی شرایط اجتماعی هنوز اینجا هم مساوی نیست. یعنی باز دخترها به صورتی بار می آیند که بیشتر سعی می کنند رضایت افراد رو بگیرند، خوب باشند. اینها هست. باید برای اینها چاره پیدا کرد. اینها را ما همه قبول داریم. ولی وقتی با یک شخصی داریم برخورد می کنیم، خوب باید به واقعیت ها نگاه کنیم و دقت کنیم وقتی آزادی و زندگی یک فرد در میان هست، با شعار و پیش فرض به قضاوت یک انسان رفتن درست نیست.

باید در نظر بگیریم که

ژیان قمیشی یک قهوه ای پوست است

یک چیز رو هم باید در نظر گرفت. همه ی مسائل رو نمیشه هی خلاصه کرد و محدود به یک کاتگوری کرد. این هم یک مشکل است که ما همه در تحلیل هایمان داریم. مثلأ اگر تمرکز من روی زنان است، همه چیز رو از روی این دریچه می بینم. اینجاهیچ وقت توی این دادگاه مطرح نشد، ولی فراموش نکنیم ژیان قمیشی قهوه ای پوست است.

مهین میلانی: و خاور میانه ایست

مژده شهریاری:

خاورمیانه ایست. مسائل راسیسم هم اینجا کار می کنه. یکی ممکن است تمام تمرکزش روی مسائل نژادپرستانه باشه. مسائل زنان رو نبینه. اینها همه با هم ارتباط های پیچیده ای پیدا می کنه. ولی نمی شه گفت که تأثیری نداشته. وکیلش هم پوست قهوه ای هست. اگر اون زن ها همه سفید بودند، اون ور هم سی بی سی و همه ی خبرنگارهایی که محکوم می کنند، آیا مسائل نژادپرستی هم اینجا تأثیر داشت یا نه؟

مهین میلانی:

آیا امکان دارد که از جانب افرادی در سی بی سی  زیرپایش را خالی کرده باشند و این زنان را وادارند که مسائلی را که به سال های 2003- 2004 مربوط می شد به یکباره به این صورت مطرح کنند؟ به دلایل موفقیت های ژیان قمیشی ( که به گفته ی شما یک پوست قهوه ای و خاورمیانه ای بود ) که در آن اواخر یک جوری به عنوان نماینده ی سی بی سی در گالا ها و همه ی اجتماعات هنری – سیاسی حضور پیدا می کرد و حتی کسی او را برای کاندید شهرداری تورنتو قابل شناخته بود، دو تا کتاب نوشته بود، بیشترین دستمزد را داشت ( 500000 دلار در سال )  و درکارش بسیار موفق و در میان مردم بسیار محبوب بود و بیش از 160 ایستگاه رادیویی درآمریکای شمالی برنامه ی Q  را پخش می کردند و دو دفعه در همه ی روزهای هفته برنامه ی دوساعته ی او در صبح و شب پخش می شد.

مژده شهریاری:

نمی دونم ولی به این شکل خیلی مشخص به نظر من بعیده. ولی نهایتأ نمی دونیم. چون وکیلش این مسائل رو مطرح نکرد. یعنی نیازی نبود. حالا آیا یک شواهدی بوده که نشون بده مسائلی مثل حسادتی که برپایه ی نژاد پرستیه.... من اطلاعی ندارم.

خیلی سریع کسی رو که تا قبل مثل بت بود
یک دفعه انداختند زیر اتوبوس

مهین میلانی: این ماجرا برای سی بی سی هم چندان خوش آیند نبود. و از اعتبار سی بی سی نیز کاسته شد. آیا تبرئه شدن ژیان قمیشی می تواند یک جوری خواست سی بی سی هم بوده باشد ؟ می گفتند ژیان قمیشی آن اوایل با همکارها رفتارهایی داشته یا حرف هایی می زده که مناسب نبوده.

مژده شهریاری:

من ترجیح می دهم وارد مسائل فرضی نشوم. چون شواهدی نیست براش. ببین یک چیزهایی رو، یک مرزهایی رو ممکنه ژیان قمیشی به اشتباه، خط های قرمزی را پا اون ور تر گذاشته باشه.

مهین میلانی: خط  های قرمز مثل چی؟

مژده شهریاری:

درمحیط کار چهارچوب هایی هست مبنی بر اینکه شما در محیط کار نباید با همکارهایت مرتب حالا به زبون خودمون متلک بیاندازی. این تو قانون بهش اجازه داده نمی شه. برای اینکه نمیشه اونوقت تعیین کرد واقعأ این برای شخص اوکی هست یا نیست. و بعد شخصی که زیر دست ژیان کار می کنه، اونجا شرایط نامناسبه. اونوقت بگه ببین ژیان من خوشم نمی آد که با من این جوری برخورد می کنی. این خط قرمزهای کاری رو باز من نمی دونم. دادگاهی تشکیل نشده. این رو این جا مشخص کنیم. اینها حرف هائیه که زده شده. ممکنه تخطی کرده باشه ولی مساوی باز با یک تخلف جنائی  نمی شه. اینها با هم فرق می کنند. چیزی که می خوام بگم اینه که لزومأ نباید به این نتیجه رسید که یا ژیان مثلأ یک آدمیه بدون هیچ مشکلی و همه چیزش رو باید تأیید کنیم، یا اینکه باید بندازیمش زندان. شاید یک آدمیه که این وسط هاست. اشتباهاتی کرده. یک خورده اون هم تو کله اش افتاده که آدم مهمیه. حد و مرزها رو نشناخته. آدم های دور و برش هم همه بهش پرو بال دادند... اینجوری که می بینیم وقتی کسی معروف می شه چه داستان ها درست می شه. همه ی اینها دست در دست هم ممکنه...ممکنه من نمی دونم داده باشه، اشتباهاتی هم کرده باشه. ولی از اینجا بپریم به اینکه این تخلف جنائی  بوده ، تهاجم جنسی  بوده، این دوتا مسئله ی مختلفه.

سی بی سی هم به نظر من حالا مسئله اش هنوز تموم نمیشه. چون یک دادگاه دیگه تو ماه جون هست که شکایت کسانی رو  در  داخل سی بی سی مطرح می کنه که راجع به اون هم من شخصأ الان قضاوتی ندارم. نمی دونم شاید تو اون محکوم بشه. شاید هم معلوم بشه که اون شکایت ها هم بی پایه بوده است. اما چیزی که به نظر من اینجا سی بی سی خیلی بد برخورد کرد اینه که خیلی سریع بدون اینکه درست بررسی بشه، باز تا اونجائی که شخصی از بیرون می تونه ببینه، و بیشتر به خاطر افکار عمومی سریع موضع گرفت و یک طرف قضیه رو تأیید کرد. که این کار درستی به نظر نمی آد. اون رو هم من باز در جریان قراردادشون نیستم. مثلأ یک تبصره هایی داره که تو هم چنین شرایطی این کار رو می کنند. چون یک منبع اطلاعاتی عمومی هستند این حق رو به خودشون می دن که اگر تعارضی  ایجاد بشه سریع شما را اخراج می کنیم. نمی دونم اینها دیگه خیلی پیچیده می شه. .ولی ظاهر امر به نظر می رسه که خیلی سریع کسی رو که تا قبل مثل بت بود یک دفعه انداختند زیر اتوبوس.

 
آیا نفی می کنیم که شاکی گاهی ممکنه دروغ بگه؟

مهین میلانی: برخی افراد به من می گویند که در مصاحبه ی قبلی ات با یک کارشناس خشونت زنان، مصاحبه شونده گفته بود من این کسانی را که می آیند و خودشان را در معرض عموم قرار می دهند که بگویند به ما تجاوز شده است باور می کنم. من در پاسخ به آنها می گویم خوب ما همواره باید خود را تصحیح کنیم. در آن زمان هنوز چیزی روشن نبود. بگذریم از اینکه هیچگاه نباید پیش داوری کرد. اما حالا که همه چیز روشن است، ما باید خود را تصحیح کنیم.

مژده شهریاری:

من وقتی توی دانشگاه حقوق بودم، و برای افرادی که پول ندارند کار می کردیم، موارد جنائی خیلی ساده رو به ما می دادند. من همون اول با آتیش تندی که داشتم رفتم گفتم اگر مورد تهاجم جنسی باشد من دفاع نمی کنم و اصول من قبول نمی کند که بیایم از کسی که در این زمینه متهم هست دفاع کنم. سوپروایزر گفت خوب اِه، دیگه چه کاتگوری هایی رو نمی خوای قبول کنی؟ بعد نشست با من حرف زد. عصبانی شدم و حالم خراب شد. می گفت خوب می گی چی؟ یعنی اگر کسی متهم شده برای خشونت جنسی حق دفاع نداره؟ وکیل نباید داشته باشه؟ بعد برام مثال های مختلفی زد. دیدم خوب راست می گه. قبول کردم. ولی گفتم من شخصأ نمی تونم به علت تجربه هایی که در زندگی داشتم و... گفت خوب اون یک بحث دیگه است. و این گذشت تا چند سال بعدش یک بچه ی 16 ساله ی پناهجو از خاورمیانه با خانواده اش آمده بود اینجا. تو دوره ی تقاضای پناهندگی بودند. یک عمویی داشتند که در اینجا شهروند بود. زنش سفید پوست کانادائی بود. بچه ی کوچک داشت. اونها باهم.... ببین مسائل چطور به هم می پیچه. دعواشون شده بود و به طلاق و به دادگاه کشیده شد. آن زن رفت و شکایت کرد که این نوجوان 16 ساله  پسر بچه ی کوچک من را انگولکش کرده و تهاجم سکسی با او داشته. واقعأ این نوجوان خورد شد تا ما کشیدیمش بیرون. نهایتأ معلوم شد که همه چی دروغ بوده ولی اگر با این شعار "من باور می کنم" به مسئله برخورد می شد فاجعه تولید می شد.  نوجوان و خانواده اش با یک اتهام ناروا محکوم و نهایتأ از کانادا اخراج هم می شد.

مهین میلانی: یکی از خویشاوندان نزدیک من وقتی می آیند اینجا، زن ایرانی اش، در دادگاه شکایت کرده بود که پدر بچه در حمام با او ور می رود. دادگاه تصمیم گرفت که پدر حق ندارد بچه را ببیند و از سه کیلومتری خانه رد شود. و پدر پسرش را نتوانسته بود تا 14 سالگی ببیند. خوب او قدرت گرفتن وکیل را نداشت یا به دلایل دیگری شکایت نکرد که ثابت کند این حرف واقعیت نداشته است. 

مورد دیگری هم می شناسم که یک زن سفید کاری می کند که از یک مرد ایرانی بچه دار شود. بعد بچه را بر می دارد و به شهر دیگر می رود و به دادگاه می گوید که پدرش می خواسته بچه را بردارد از مملکت بیرون ببرد. در این مورد نیز تا آنجا که می دانم پدر بچه هنوز اقدامی نکرده است ولی من مطمئنم که اتهام نادرستی به او زده شده است.

اما یک مورد دیگر از یک مرد مراکشی را هم می شناسم که با یک زن کانادائی در مراکش آشنا می شود. ازدواج می کنند. ولی در آمریکا زن از او جدا می شود. مرد نمی پذیرد و می رود به خانه ی زن که با مرد دیگری زندگی می کند و با مشت و لگد به در می کوبد. هنوز پس از 20 سال نتوانسته است کارت شهروندی اش را بگیرد.

 
مژده شهریاری:

 
این ها شده داستان. خوب اینها هست دیگه. این جوری نیست که خوب هرکی زنه، به خاطر بیولوژی زن بودنش راست می گه و مردها به همان دلیل دروغ می گن. ما یک هم چنین تقسیم بندی نداریم. همه جورش هست. همین باعث می شه که زنی هم که بهش تجاوز یا تهاجم جنسی شده اونوقت کسی نمی تونه باورش کنه. یعنی این جوری به هیچ کس کمکی نمی شه. من همیشه تو کار خودم، حالا تو یک بخش دیگه، همیشه می گم که اگه تو داری حقیقت رو می گی، تشویش نداری که الان تو دادگاه چی می شه. از این ور سئوال می کنند، از اون ور سئوال می کنند. این زندگیته، داری همون رو می گی. من به تو توصیه می کنم اطلاعات اضافی فقط نده. جواب سئوال رو بده. و جواب سئوال رو مطابق با حقیقت بده و اگر حقیقته ترسی نداره. وقتی دروغ بخواهی بگی، معمولأ تو این چیزها همینه یعنی  با اعتبار بودن شکایت باید آزمایش بشه اگرنه هرکی، هر زنی اومد علیه یک مرد شکایت کرد بگیریم مرد رو بیاندازیم زندان. جوکه. یعنی کسانی که این حرف رو می زنند، یک قدم اون ورترش رو فکر می کنند یا نمی کنند؟

 
مهین میلانی: برخی چپ روهای ایرانی و غیر ایرانی یک مسئله ای را توی ذهن خود گذاشته اند، گاهی یک قدم آن طرف تر نمی روند.


مژده شهریاری: الان توی برخی دانشگاه های آمریکا تعدادی از همین به اصطلاح چپ روها دنبال این هستند که  سیاست را عوض کنند که هرکس شکایتی در زمینه های خشونت جنسی کرد باورش کنیم. خوب یعنی چی؟ آیا اینکه ممکن است متهم بی گناه باشد را رد می کنیم؟ اینکه نمی شه. یعنی آیا نفی می کنیم که بعضی وقت ها کسی که شاکی هست ممکنه دروغ بگه؟


برای آشنائی بیشتر با مسئله به لینک های زیر توجه فرمائید:

Posted by at
Labels:

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)